Czy istnieje związek pomiędzy używaniem telefonów komórkowych a zachorowaniem na nowotwory mózgu? Czy używanie telefonów komórkowych zwiększa ryzyko rozwoju nowotworu mózgu? Na podstawie analizy dostępnych danych (ponad 100 artykułów od 2000 roku) można stwierdzić, że większość z nich wskazuje na brak związku przyczynowo-skutkowego.

Przeprowadzono wiele badań zarówno na zwierzetach, jak i u ludzi, u dorosłych i dzieci, które przemawiają przeciwko takiemu związkowi. W 2001 roku Zook i Simmers stwierdzili, że w ich modelu zwierzęcym nie wykazano „statystycznie istotnych dowodów” na to, że pole fal radiowych jest przyczyną rozwoju nowotworów mózgu.

W Danii przeprowadzono badanie z wykorzystaniem narodowej bazy danych, porównując wszystkich dorosłych posiadających umowę na telefon komórkowy z wszystkimi dorosłymi nieposiadającymi takich umów. Nie stwierdzono zwiększonego ryzyka rozwoju nowotworu mózgu u osób posiadających telefon komórkowy. Istnienia takiego związku nie wykazano także w innym badaniu, którym objęto dzieci i młodzież w Danii, Szwecji, Norwegii i Szwajcarii. Niemniej niedawno zasugerowano zwiększone ryzyko w podgrupie osób, które używają telefonów komórkowych długo lub często, lecz teza ta budzi wątpliwości. Co ważniejsze, mimo gwałtownego zwiększenia liczby użytkowników telefonów komórkowych w ciągu ostatnich 10 lat zarówno w Stanach Zjednoczonych, jak i Wielkiej Brytanii nie stwierdzono analogicznego zwiększenia liczby zachorowań na nowotwory mózgu. Można przecież założyć, że ewentualny związek między używaniem telefonów komórkowych a zachorowaniem na nowotwory mózgu spowodowałby zwiększenie ich częstości.

Wszystkie powyższe informacje powinny uspokoić Czytelników, ponieważ większość aktualnie dostępnych danych naukowych sugeruje brak ryzyka dla przeciętnego użytkownika telefonu komórkowego oraz prawdopodobny brak ryzyka dla osób używających takich telefonów długotrwale i intensywnie. Czy można zagwarantować, że aktualne wyniki są związane z okresem utajnienia i z kolejnych badań wyciągniemy inne wnioski? Oczywiście nie można, chociaż jest to mało prawdopodobne. Czy osoby często korzystające z telefonów komórkowych powinny używać zestawów typu „hand-free” (np. głośnomówiących, słuchawek bezprzewodowych bluetooth, oddzielnych słuchawek z mikrofonem – przyp. red.)? Można tylko powiedzieć, że z pewnością to nie zaszkodzi.

Jednak patrząc na to wszystko w szerszym kontekście, pozostają jeszcze dwa pytania:
1) Czy rzeczywiście jest to kontrowersyjne zagadnienie? Czy nastolatkowie i młodzi dorośli faktycznie trzymają telefony komórkowe przy uszach? Coraz częściej komunikują się ze sobą, wysyłając krótkie informacje tekstowe (SMS), i coraz częściej komunikują się głosowo za pomocą zestawów „hand-free”, więc telefon komórkowy nie znajduje się w pobliżu głowy.
2) Czy jest to podstawowe zagrożenie? Nawet gdyby potwierdzono związek między używaniem telefonów komórkowych a ryzykiem rozwoju nowotworu mózgu, to liczba zachorowań jest mała w porównaniu z ryzykiem urazu i zgonu związanych z niezachowaniem należytej ostrożności przy pisaniu SMS-ów lub prowadzeniu rozmowy telefonicznej podczas jazdy samochodem.

SPECJALNIE dla Medycyny Praktycznej Pediatrii

Howard S. Jacobs, MD,
Associate Professor of Pediatrics
University of Maryland, Department of Pediatrics,
Baltimore, Maryland, Stany Zjednoczone

Opublikowano za zgodą Medycyny Praktycznej

więcej: http://www.mp.pl/pediatria/artykuly-wytyczne/artykuly-przegladowe/show.html?id=68674

2014.11.02